Lúc nào ta cũng có thể phân loại các nhà giao dịch thành ba nhóm: bên mua, bên bán và người chưa quyết định. Bên mua muốn trả giá thấp nhất có thể và bên bán muốn bán giá cao nhất có thể. Nhu cầu đối lập bất biến giữa họ được phản ánh qua chênh lệch giá đặt mua và giá chào bán (Chương 5). Giá chào bản (ask) là giá bên bán yêu cầu đề bán cổ phiếu. Giá đặt mua (bid) là giá bên mua đề nghị để có được vị thế đó. Giá được xác định bởi tất cả các nhà giao dịch một thời điểm nhất định gồm: bên mua, bên bán và người chưa quyết định.
Sự hiện diện của các nhà giao dịch chưa quyết định gây áp lực lên bên mua (bò) và bên bán (gấu). Hành động của bên mua và bên bán khiến giá cả biến động vì họ biết mình bị bao vây bởi một đám đông các nhà giao dịch chưa quyết định có thể nhảy vào và giành lấy thỏa thuận của họ bất cứ lúc nào. Bên mua biết rằng nếu họ suy nghĩ quá lâu, một nhà giao dịch khác rất có thể sẽ nhảy vào rồi mua trước họ và đẩy giá cao hơn. Bên bán biết rằng nếu họ cứ cố gắng giữ giá cao, một nhà giao dịch khác có thể nhảy vào rồi bán với giá thấp hơn và khiến giá giảm xuống. Đám đông các nhà giao dịch chưa quyết định làm cho bên mua và bên bán sẵn sàng chấp nhận giao dịch với phía đối lập của mình.
Bên mua đang mua vì họ hy vọng giá sẽ tăng. Khối lượng mua lớn (buying by bulls) đẩy thị trường đi lên, hoặc như tôi nói, “bên mua đang kiểm soát”. Điều này có nghĩa là bên mua sẵn sàng trả giá cao hơn và cao hơn nữa, nâng giá đặt mua lên, vì họ sợ có thể không mua được ở giá thấp hơn và sẽ phải trả giá cao hơn nếu bỏ lỡ đợt mua ngay bây giờ. Các nhà giao dịch chưa quyết định khiến cho việc tăng giá xảy ra nhanh hơn bằng cách tạo ra cảm giác cấp bách cho bên mua. Họ vội vàng mua và đẩy giá lên cao hơn.
Bên bán đang bán vì họ hy vọng giá sẽ giảm. Khối lượng bán lớn (selling by bears) đầy thị trường đi xuống, hoặc như tôi nói, “bên bán đang kiểm soát”. Điều này có nghĩa là bên bán sẵn sàng chấp nhận giá thấp hơn và thấp hơn nữa, vì họ sợ có thể không bán được giá cao hơn và thậm chí phải bán với giá thấp hơn nếu bỏ lỡ đợt bán ngay bây giờ. Các nhà giao dịch chưa quyết định làm cho giá giảm nhanh hơn bằng cách tạo ra cảm giác cấp bách cho bên bán. Họ vội vàng bán và đẩy giá xuống thấp hơn.
Mục tiêu của nhà giao dịch thành công là khám phá cán cân sức mạnh giữa bên mua và bên bán, sau đó đặt cược vào nhóm chiến thắng. May mắn là biểu đồ nến phản ánh được cuộc chiến này trong hành động giá. Hành động giá phản ánh tâm lý đám đông của tất cả các nhà giao dịch tại bất kỳ thời điểm nào. Một nhà giao dịch trong ngày thành công là một nhà tâm lý học xã hội đằng sau chiếc máy tính và phần mềm biểu đồ. Giao dịch trong ngày là nghệ thuật nghiên cứu tâm lý học đám đông.
Mẫu hình nền cho chúng ta biết rất nhiều về xu hướng chung của một cổ phiếu và sức mạnh của bên mua hoặc bên bán trên thị trường. Nến luôn hình thành ở trạng thái trung tính. Sau đó, chúng có thể phát triển thành nên giảm giá, tăng giá hoặc là tăng giá rồi giảm giá. Khi nến hình thành, nhà giao dịch không hề biết nó sẽ trở thành nến gì. Họ có thể suy đoán nhưng họ sẽ không thực sự biết đó là nến gì cho đến khi nó kết thúc (đóng cửa). Khi nến hình thành, trận chiến bắt đầu. Bò và gấu nghênh chiến, sau đó nến sẽ hiển thị ai giành chiến thắng. Nếu bên mua thắng thế, bạn sẽ thấy nến di chuyển đi lên và tạo thành nến tăng. Nếu bên bán thắng thế, bạn sẽ thấy nến di chuyển đi xuống và tạo thành nên giảm. Có thể bạn đang nghĩ rằng tất cả đều rất rõ ràng, nhưng nhiều nhà giao dịch lại không biết cách theo dõi cuộc chiến giữa bên mua và bên bán qua biểu đồ nến. Những cây nến nhỏ chính là chỉ báo tuyệt vời, nó có thể nói cho bạn biết hiện tại bò (bên mua) hay gấu (bên bán), ai đang thắng thế trong trận đấu.
Ở phần tiếp theo, tôi sẽ cung cấp tổng quan vắn tắt về ba loại nến quan trọng nhất cho giao dịch trong ngày (tăng, giảm và do dự) và sau đó, trong Chương 7, tôi sẽ giải thích cách bạn có thể giao dịch qua việc sử dụng các mẫu hình này trong mỗi chiến lược giao dịch của bạn.
NỘI DUNG
1.1.1. NẾN TĂNG GIÁ
Hình 6.2 – Nến tăng.
Những cây nến có thân nến dài hướng lên trên như trong Hình 6.2 và 6.3, thể hiện chiều hướng tăng giá mạnh. Điều đó có nghĩa là bên mua đang kiểm soát hành động giá, và có khả năng họ sẽ tiếp tục đẩy giá cao hơn. Biểu đồ nến không chỉ cho bạn biết về giá, nó còn nói cho bạn biết phe bò đang chiến thắng và theo đó chúng có sức mạnh.
Hình 6.3 – Một loạt nến tăng cho thấy phe bò (bên mua) đang kiểm soát giá. (Một nến tăng giá mạnh. Có nghĩa rằng bên MUA mạnh hơn bên BẢN và đang kiểm soát các hành động giá.)
1.1.2. NẾN GIẢM GIÁ
Ngược lại, nến giảm là các cây nến có thân nến hướng xuống dưới. Vậy nến giảm cho bạn biết những gì? Nó cho bạn biết rằng bên bán đang kiểm soát hành động giá trên thị trường, và mua LONG sẽ không phải là ý tưởng tuyệt vời.
Hình 6.4 – Nến giảm.
Hình 6.5 – Một loạt nến giảm cho thấy phe gấu (bên bán) đang kiểm soát giá.
Nến giảm có thân nến màu đỏ lớn, như Hình 6.4 và 6.5 dưới đây, có nghĩa là giá mở cửa ở mức cao và giá đóng cửa ở mức thấp. Đây là một chỉ báo tốt về sự suy giảm trên thị trường.
Bằng việc học cách đọc nến, bạn sẽ có thể bắt đầu đưa ra ý kiến về tình trạng chung cho một cổ phiếu. Một lần nữa, đây được gọi là hành động giá. Hiểu được bên nào đang kiểm soát giá là một kỹ năng cực kỳ quan trọng của giao dịch trong ngày. Hành động giá phản ánh tâm lý đám đông của tất cả các nhà giao dịch tại một thời điểm xác định. Như tôi đã đề cập, một nhà giao dịch thành công là một nhà tâm lý học xã hội được trang bị máy tính và phần mềm giao dịch. Giao dịch trong ngày là nghiên cứu tâm lý học đám đông trong ngày.
Mục tiêu chính của một nhà giao dịch trong ngày nghiêm túc là khám phá cán cân sức mạnh giữa phe bò và phe gấu rồi đặt cược vào phe chiến thắng. Nếu phe bò chiếm thế áp đảo, bạn nên mua và nắm giữ. Nếu phe gấu chiếm thế áp đảo, bạn nên bán ra và SHORT. Còn nếu hai phe ngang hàng, các nhà giao dịch khôn ngoan sẽ đứng sang một bên và chờ đợi. Họ để phe bò và phe gấu chiến đấu với nhau và chỉ tham gia giao dịch khi một bên có dấu hiệu cho thấy khả năng chiến thắng cao.
Bạn sẽ không bao giờ muốn giao dịch ở phía đối kháng với phe thắng. Do đó, điều quan trọng là học cách đọc nến và cách diễn giải hành động giả khi bạn đang giao dịch trong thời gian thực.
1.1.3. NẾN DO DỰ
Trong phần tiếp theo, tôi sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan vắn tắt về hai nến do dự quan trọng nhất với giao dịch trong ngày (nến con quay và nến Doji). Sau đó, trong Chương 7, tôi sẽ giải thích cho bạn cách giao dịch bằng việc sử dụng các nến do dự này.
a) Nến con quay
Nến con quay (spinning tops), như trong Hình 6.6 và 6.7 bên dưới, là những cây nến có bóng nến trên gần bằng với bóng nến dưới và thường lớn hơn phần thân nến. Hãy gọi chúng là những cây nến do dự. Trong các nến này, sức mạnh của bên mua và bên bán gần như bằng nhau. Mặc dù không ai kiểm soát giá, cuộc chiến vẫn tiếp tục. Thông thường, khối lượng giao dịch ở các nến này thấp hơn vì các nhà giao dịch đang chờ xem ai là người chiến thắng trong cuộc chiến giữa bên bán và bên mua. Xu hướng giá có thể thay đổi ngay lập tức sau khi xuất hiện nến do dự và do đó chúng rất quan trọng để đọc hành động giá.
Hình 6.6 – Lực mua và bán tạo ra nến con quay.
Hình 6.7 – Nến con quay hình thành những điểm đảo chiều xu hướng.
b) Nến Doji: đơn giản, sao băng, búa
Doji cũng là một mô hình nến quan trọng, chúng có nhiều hình dạng khác nhau nhưng tất cả đều mang cấu tạo đặc trưng là không có thân nến hoặc thân nến rất nhỏ. Doji đơn giản cũng là nến do dự tương tự như con quay. Khi bạn nhìn thấy Doji đơn giản trên biểu đồ của bạn, điều đó có nghĩa là đang xảy ra một cuộc chiến quyết liệt giữa phe gấu và phe bò nhưng chưa có ai giành chiến thắng.
Hình 6.8 – Những ví dụ về nến Doji.
Trong Hình 6.8, nến Doji nói cho chúng ta câu chuyện tương tự như nến con quay. Trong thực tế, hầu hết các nến do dự sẽ cho bạn tín hiệu về sự tiềm ẩn đảo chiều. Điều này sẽ được thảo luận chi tiết hơn trong phần kế tiếp.
Đôi khi, Doji có bóng nến trên và dưới không bằng nhau. Nếu bóng nến trên dài hơn, điều đó có nghĩa là bên mua đã cố gắng đẩy giá lên cao hơn nhưng không thành công. Những loại Doji này được gọi là nến sao băng (shooting star), tuy vẫn là nến do dự nhưng chúng đang chỉ ra rằng bên mua đang mất dần sức mạnh và bên bán có thể tiếp quản.
Nếu bóng nến dưới dài hơn thì được gọi là nến búa, có nghĩa là bên bán đã không thành công trong việc cố gắng đẩy giá xuống thấp hơn. Điều này có thể cho thấy khả năng kiểm soát hành động giá của phe bò.
Hình 6.9 – Chiến lược đáy đảo chiều cho ra tín hiệu điểm mở vị thế khi một cây nến bủa hình thành
Tất cả các nến Doji chỉ ra sự do dự và khả năng đảo chiều nếu chúng xuất hiện trong một xu hướng. Nếu một cây Doji xuất hiện trong một xu hướng tăng giá, nó cho thấy phe bò đã kiệt sức và phe gấu đang chiến đấu mạnh để giành quyền kiểm soát giá. Tương tự, nếu một cây Doji hình thành trong xu hướng giảm giá, điều đó cho thấy phe gấu đã kiệt sức và phe bò đang chiến đấu hăng hơn để kiểm soát giá cả.
Hình 6.10 – Chiến lược đỉnh đảo chiều cho ra tín hiệu điểm mở vị thế khi một cây nến sao bằng hình thành.
Sau khi học được cách nhận diện những cây nến này, điều quan trọng là bạn không được nhanh chóng phấn khích quá TiỨC, Nến không chính xác hoàn hảo, Nếu bạn thực hiện giao dịch mỗi khi thấy nến Doj xuất hiện trong xu hướng, bạn sẽ bị thua lỗ nặng. Phải luôn nhớ rằng những cây nến này chỉ biểu thị sự thiếu quyết đoán chứ không phải chắc chắn đảo chiều. Để Sử dụng nên do dự một cách hiệu quả, bạn phải tìm kiếm những cây nến xác nhận và lý tưởng nhất là sử dụng chúng với các hình thức phân tích khác như mức hỗ trợ hoặc kháng cự, cả hai đều sẽ được giải thích trong Chương 7.
Theo “Kỹ thuật giao dịch để kiếm tiền hàng ngày”, Andrew Aziz.
